Wat is biodiversiteit en waarom is het belangrijk?
Biodiversiteit; een term die je vaak ziet opduiken als het gaat over de natuur. Het is belangrijk, er moet genoeg biodiversiteit zijn, we maken ons zorgen over biodiversiteit en zo verder. Maar wat wordt er eigenlijk met deze term bedoeld? En waarom is het zo belangrijk? Je leest het hier!
Wat is biodiversiteit?
Biodiversiteit is kort voor biologische diversiteit en het zegt iets over hoeveel verscheidenheid er is in de natuur. Je kunt deze diversiteit opdelen in 3 verschillende niveaus; genetische diversiteit, soorten-diversiteit en ecosysteem-diversiteit.
- Onder genetische diversiteit verstaan we de verschillen in de erfelijke eigenschappen/genetisch materiaal tussen de individuen van een soort (bijvoorbeeld de mens). Dit is de variatie binnen de populatie en tussen populaties. Hoe groter de variatie in eigenschappen, des te beter de populatie zich kan aanpassen als de leefomstandigheden veranderen. Dit vergroot de overlevingskans van de soort of de populatie
- Met de diversiteit van soorten wordt de variatie van soorten in een ecosysteem of biosfeer/ de gehele aarde bedoeld. Wanneer soorten geheel uitsterven, dan spreken we van een ‘globale soorten biodiversiteit afname’. Een afname van soorten biodiversiteit kan ook lokaal plaatsvinden. Een vissoort kan in een bepaalde rivier niet meer voorkomen, maar in een nabij gelegen rivier nog wel.
- De diversiteit in ecosystemen is ook een vorm van biologische diversiteit. Het verlies van één ecosysteem kan zorgen voor een grote afname van de biodiversiteit. Vaak beperkt het zich niet tot de soorten van alleen het verloren ecosysteem, maar ondervinden soorten uit andere ecosystemen ook de negatieve effecten ervan. Dit komt omdat er ontzettend veel interacties bestaan tussen populaties van verschillende soorten binnen één ecosysteem, maar ook tussen soorten van verschillende ecosystemen.
Waarom is biodiversiteit belangrijk?
Praktisch belang voor de mens
Een grote biodiversiteit is belangrijk voor de wereld. Het zorgt ervoor dat wij als mensheid uit de natuur kunnen blijven putten om in onze levensbehoeften te voorzien. Denk aan voedselgewassen, vezels voor kleding en grondstoffen voor chemicaliën of medicijnen. Maar denk ook aan ecosystemen als natuurlijke buffer om ons te beschermen tegen overstromingen, of aan de zuivering van regenwater in de duinen tot het schoon genoeg is om te gebruiken als drinkwater. Dit alles lukt alleen als we een veelzijdig en rijk natuurlijk systeem hebben met heel veel verschillende soorten, ecosystemen en genetische diversiteit.
Niet-tastbare voordelen
Daarnaast zijn er grote niet-tastbare voordelen van biodiversiteit. Allerlei onderzoek heeft laten zien dat mensen zich beter voelen en productiever zijn in een groene omgeving. Mensen worden sneller beter als hun ziekenhuiskamer een groen uitzicht heeft. Patiënten met dementie of psychische problemen hebben aantoonbaar profijt van planten en dieren om zich heen. En landschappen geven ons een tastbare link met het verleden, ze helpen ons te ontspannen en te aarden.’ (Wageningen Universiteit & Research)
Hoe zit het met biodiversiteit in het waddengebied?
De biodiversiteit van de Waddenzee kenmerkt zich niet door een hele grote variatie aan soorten, maar de soorten die er leven zijn speciaal omdat ze zich aan de moeilijke (dynamische) omstandigheden hebben aangepast. Er leven dus soorten die heel specifiek zijn en van die specifieke soorten zijn er grote aantallen te vinden.
Van belang op wereldschaal
Het belang van het Waddensysteem voor de biodiversiteit op aarde is daardoor heel belangrijk. Er is een groot voedselaanbod en er zijn veel verschillende leefplekken/habitats aanwezig in de Waddenzee. De Waddenzee heeft daarmee een belangrijke kraamkamerfunctie voor verschillende soorten en is het een belangrijk voedselgebied voor vele trekvogels. Stel dat het waddengebied zou verdwijnen of verkleinen door bijvoorbeeld klimaatverandering, dan heeft dat impact op de biodiversiteit van de hele wereld. Daarom spannen wij ons dag in dag uit in om dat te voorkomen!
Meer weten?
